Berazi: Erzurum’da bir kolu olan, Gaziantep’ten Çukurova’ya Mersin’e kadar göç vermiş olsa da ana gövdesinin Birecik, Kobani ve Suruç ilçelerinde ikamet eden, Kürtlerin oluşturduğu Konfederasyon.
Her ne kadar, isimlendirmenin insanların özellikleri olan dik başlılık, direkt, yolundan dönmeyen olmalarını tanımladığı için domuzun Kürtçe ismi olan Beraz dan türetildiği ileri sürülse de bu iddiayı kanıtlayacak veri yoktur.
Diğer taraftan Kürt tarihçi Mehrdad R. Izady Beraz isminin Viraz kelimesinin modern hali olduğunu ve Virazlarin Kerkük şehir devletinde Barzan ve Paren (Piran) gibi aristokrat ailelerinden biri olduğunu ileri sürer.
Kêtik: Berazan konfederasyonunu oluşturan 7 Ber den birisidir. Birecik ilçesi ile Kobani de oturmaktadırlar. Nüfus itibari ile Konfederasyonun kalabalık gurubundandır. Her ne kadar kan bağına dayılı bir yapıyı tanımladığı iddia edileside bu iddiayı ispatlayacak veriler sınırlıdır. Ancak Mehrdad R. Izady nin önermesinden hareketle Kerkük’ten gelmiş oldukları ileri sürülebilir.
Qeriş: Kêtik içerisinde bir gurubu tanımlar ve bu gurupta kan bağı iddiası kanıtlanamaz. Ancak Besravi yi desteklemeyen karşıt duruma düşen eğilimi göstermiş Kêtik aşiretler/klanlarına verilen addır.
Egit, Aşiret/klan arasından bilgisi, cesareti, cömertliği, misafirperverliği vb. konularda isim yapmış ve toplum tarafından kabul gören, sözü dinlenen bireyleri tanımlayan kavram. Berazilerin bu vasıflara sahip 92 Egit in sokran köyünde yapılan toplantı vesilesi ile bahis edilir.
Pirhebok: Cadı, büyücü, kötü yürekli doğa üstü güçleri olan kişi.
Boci: Köpek yavrusu, aynı zamanda, fitne fesat gibi kötü sıfatlari, davranışları tanımlamak içinde kullanılan kavram
Gewende: Berazi ler arasında yaşayan ve yaşadıkları yerleşim yerinin ileri geleninin ev isleri köyün hayvanlarının bakimi, misafirlerinin ağırlanması gibi isleri yaşam ihtiyaçlarının karşılanması karşılığında yapan bir topluluktur. Kürtçe konuşmalarına karşın aşireti olanlar ile ayni haklara sahip değildirler, daha aşağı bir tabaka olarak görülürler. Genelde düğünlerde davul çalanlar bu guruptan insanlardır. Bu durum günümüze kadarda müzik ile ilgilenen insanlar ile dalga geçme konusu olmaktadır (ma tu gewende yı). Ancak üretim ilişkilerinin değişmesi durumunda isimlendirilmeleri de değişmektedir.
Azap: Aşiret/klanın ileri gelen ailelerinin bütün ayak islerini yapan, bireysel iradesi dikkate alınmayan kişiyi adlandırmak için kullanılır. Bölgede önceden olmuş olsa da çok yaygın olmamıştır.
Qereçi. Birecik ilce merkezinde Kürt mahallesine yakın yerleşmişlerdir, dericilik ve dişçilik yapanları da vardır. Daha çok göçebe olarak hasat zamanı köy köy dolaşıp dilencilik ve dericilik yapanlarınındı olduğu topluluktur. Afganistan Pakistan arasındaki Qereçi bölgesinden geldiklerinden dolayı Qereçi ismi ile isimlendirildikleri ileri sürülür. Onlarda Kêtik bölgesini sik dolasan topluluklardır.
Kort /Cal: Çukur, daha çok düğünlerde kendine güvenen gençlerin güreştikleri çukur alan.
Kommentare