Hîmên bêdeng ên yekîtiya civakî: Girîngiya çalakiyên çandî

Civak ne tenê cîhên fîzîkî ne ku kes lê bi hev re dijîn; ew di heman demê de organîzmayên civakî yên zindî ne ku hest, rêûresm û nirxên hevpar lê têne parvekirin.

Kevirên herî girîng ên ku vê organîzmê didomînin çalakiyên çandî ne wekî dawet, sersaxî, serdanên taxan û lîstikên ku ji hêla ciwanan ve têne lîstin.

Ev bûyer ne tenê dihêle ku kes têkiliyên civakî ava bikin, lê di heman demê de xwe wekî beşek ji civatekê hîs bikin.

Dawet, ji bilî zevaca du ciwanan, cîhên civakî ne ku malbat, cîran û gund lê dicivin, hevgirtin û aîdiyetê xurt dikin.

Ji hêla din ve, sersaxî bi parvekirina xemgîniyê empatiya civakî û mekanîzmayên piştgiriyê xurt dikin.

Lîstikên ku di navbera ciwanan de têne lîstin - wekî lîstikên gustîrk u futbolê - ne tenê şahî ne, lê di heman demê de amûrên ji bo ragihandin, hevkariyê û pêşxistina baweriya bi xwe ne.

Serdana cîranan, mêvandarî û mazubanî, kombûnên civakî rê li ber îzolebûna kesan digirin û têkiliyên civakî zindî dihêlin.

Lêbelê, di salên dawî de, ev çalakî ji ber hin şîroveyên olî wekî "heram" hatine binavkirin an jî ji ber sedemên aborî wekî encamek têkiliyên aborî yên kapîtalîst hatine sînordarkirin.

Pêkanînên wekî kêmkirina dawetan bo çend demjimêran (saat), veguherandina sersaxiyê bo pêşkêşiyên sembolîk, û dîtina lîstikan wekî heram hevgirtina civakê qels dike, kesan îzole dike û dibe sedema windakirina nasnameyên xwe yên civakî û pirsgirêkên psîkolojîk derdixe pêş.


Bifikirin ku piştî Baqî xido u Şiwan Perwer ji civakê me tu dengbej yan hunermendek profesyonel derneketiye. Ger huner, wêje û çalakiyên civakî ji mirovan bê istandin, tenê tenekeyek li du dimîne.

Sedemek mezin ji bo zêdebûna xunîbunê li herêma me nebûna hema hema ya çalakiyên civakî yên weha ye, ku kesan bi civakê ve girêdidin.

Însan, mîna zindiyên din, di dema jidayikbûnê de ne "temam" in; mirovbûn tenê bi têkiliyên bi mirovên din re gengaz e.

Ji ber vê yekê, çalakiyên civakî ne tenê kevneşopî ne, lê di heman demê de amûrên neçar in di pêvajoya mirovbûnê de.

Di vê çarçoveyê de, parastin û piştgiriya çalakiyên çandî divê ne tenê wekî rêbazek ji bo parastina nirxên kevneşopî, lê di heman demê de wekî garantiyek ji bo aştiya civakî, tenduristiya giyanî û pêşkeftina takekesî jî were dîtin.

bi tirki

Toplumsal birlikteliğin sessiz taşları: Kültürel etkinliklerin önemi

Toplumlar yalnızca bireylerin bir arada yaşadığı fiziksel mekanlar değildir; aynı zamanda ortak duyguların, ritüellerin ve değerlerin paylaşıldığı canlı sosyal organizmalardır. 

Bu organizmayı ayakta tutan en önemli taşlar ise düğünler, taziyeler, mahalle ziyaretleri, gençlerin oynadığı oyunlar gibi kültürel etkinliklerdir.

Bu etkinlikler, bireylerin yalnızca sosyal bağ kurmasını değil, aynı zamanda kendilerini bir topluluğun parçası olarak hissetmelerini sağlar.

Düğünler, iki gencin hayatını birleştirmesinin ötesinde, ailelerin, komşuların, köylerin bir araya geldiği, dayanışmanın ve aidiyetin pekiştiği sosyal alanlardır. 

Taziyeler ise acının paylaşılması yoluyla toplumsal empatiyi ve destek mekanizmalarını güçlendirir.

Gençler arasında oynanan oyunlar — örneğin yüzük oyunu ya da futbol — sadece eğlence değil, aynı zamanda iletişim, işbirliği ve özgüven gelişimi için birer araçtır. 

Komşu ziyaretleri, mahalle sohbetleri, cemaat buluşmaları ise bireylerin yalnızlaşmasını engeller, sosyal bağları canlı tutar.

Ancak son yıllarda bu etkinlikler, bazı dini yorumlar nedeniyle “haram” olarak yaftalanmakta ya da kapitalist ekonomik ilişkilerin sonucu olarak ekonomik gerekçelerle kısıtlanmaktadır. 

Düğünlerin birkaç saate indirgenmesi, taziyelerin sembolik hale gelmesi, oyunların haram olarak görülmesi gibi uygulamalar, toplumun bir arada kalma gücünü zayıflatmakta; bireyleri yalnızlaştırmakta ve sosyal kimliklerini yitirmelerine, psikolojik sorunlar yaşamalarına neden olmaktadır.

Düsünün ki Baqi xido ve Şiwan Perwer den sonra bu toplumdan ne bir dengbej ne professiyonel bir sanatci cikabilmis degildir. Sanati, edebiyati, sosyal aktivteleri insanlarin elinden alirsaniz geriye yontulmamis bir kalas kalir.

Bölgemizde artan kan davalarının bir nedeni de, bireyin toplumla olan ilişkisini sağlayan bu tür sosyal aktivitelerin neredeyse kalmamasidir.

İnsan, diğer canlılar gibi doğduğunda “tamamlanmış” bir varlık değildir; insan olmak, ancak diğer insanlarla kurulan ilişkilerle mümkündür. 

Bu nedenle, toplumsal etkinlikler yalnızca geleneksel değil, aynı zamanda insanın insanlaşma sürecinde vazgeçilmez araçlardır.

Bu bağlamda, kültürel etkinliklerin korunması ve desteklenmesi, sadece geleneksel değerlerin yaşatılması değil, aynı zamanda toplumsal barışın, ruhsal sağlığın ve bireysel gelişimin teminatı olarak görülmelidir.

Kommentare